Po wielu akcjach edukacyjnych i prewencyjnych wydawałoby się, że o szkodliwości wypalania traw i pozostałości roślinnych nikogo już dzisiaj nie trzeba przekonywać. Optymizmu tego jednak nie potwierdzają coroczne strażackie statystyki. Często, mimo że jeszcze gdzieniegdzie zalega śnieg, zastępy strażaków interweniują przy pożarach suchych traw. Można więc stwierdzić, że pożary te często nie powstają już w następstwie lekkomyślności, ale jako wynik świadomego i złośliwego podpalenia suchej roślinności.

Należy pamiętać, że wypalania traw zakazują przepisy ustaw o ochronie przyrody i o lasach, a kodeks wykroczeń przewiduje za to karę nagany, aresztu lub grzywny, której wysokość może wynieść nawet 30 tys. zł. Co więcej, jeśli w wyniku podpalenia traw dojdzie do pożaru, który sprowadzi zagrożenie życia wielu osób albo zniszczenia mienia dużych rozmiarów, sprawca podlega karze pozbawienia wolności nawet do 10 lat. Z przepisów tych jednoznacznie wynika m.in. że wypalanie łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów jest zabronione.

Według panującego wśród niektórych rolników przekonania, wypalanie zapewnia bujniejszy odrost traw. To nieprawda. Wypalanie nie poprawia jakości gleby. Co więcej, w znacznym stopniu obniża wartość plonów. Po przejściu pożaru staje się ona jałowa i potrzebuje nawet kilku lat, aby powrócić do stanu sprzed wypalenia. Pożar jest tragiczny w skutkach dla całego ekosystemu – zniszczona zostaje nie tylko warstwa życiodajnej próchnicy, lecz giną także zwierzęta. Podpalanie traw bywa często przyczyną pożarów lasów i zabudowań gospodarskich. Rolnikowi, który wypala trawy i jest beneficjentem dopłat, mogą grozić jeszcze konsekwencje ze strony ARiMR. Przepisy dotyczące wsparcia w ramach płatności bezpośrednich i obszarowych odwołują się m.in. do zasad dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska. W związku z czym nieprzestrzeganie zakazu wypalania powoduje redukcję dopłat, a w skrajnych przypadkach skutkuje zupełnym pozbawieniem rolników tych środków.

Osoby łamiące prawo podlegają karze aresztu lub grzywny. Ponadto, należy pamiętać, że wypalanie traw jest zjawiskiem niebezpiecznym zarówno dla ludzi, jak i środowiska naturalnego. Podczas wypalania traw zdarzyły się przypadki, ze zginęli ludzie. Zastępy straży pożarnej, likwidujące skutki tych pożarów mogą być w danym momencie bardziej potrzebne w innym miejscu. Efektem wypalania są często niekontrolowane pożary, spowodowane przerzuceniem się ognia na zabudowania lub lasy i skutkujące nieraz dużymi stratami materialnymi, a nawet ofiarami śmiertelnymi. Podczas wypalania traw, spalają się również inne materiały w postaci śmieci i odpadów. Powstaje wówczas toksyczny dym, do atmosfery przedostają się duże ilości dwutlenku węgla, siarki o właściwościach rakotwórczych. Gęsty dym ścielący się na drogach ogranicza widoczność, utrudnia ruch drogowy stając się przyczyną kolizji i wypadków samochodowych. Dla świata przyrody to katastrofa ekologiczna, ponieważ pożary te niszczą mikroflorę glebową, która wyjaławia glebę i hamuje naturalny rozkład resztek organicznych. Wiele zwierząt, nie mając możliwości ucieczki pali się żywcem. Giną owady, ptaki, ich gniazda, a także mieszkańcy podziemnych nor oraz inne zwierzęta.

Prosimy o rozwagę w nadchodzącym okresie wiosennych porządków na nieruchomościach. Zamiast wypalać resztki roślin, lepiej pozwolić się im naturalnie rozłożyć – zapewni to dużo lepsze efekty. Można też przerobić je na kompost. Każda opcja jest lepsza niż wypalanie, które z roku na rok przynosi coraz więcej negatywnych skutków oraz wydarzeń.